وقتی خواسته دامداران بر خواسته مصرف‌کننده می‌چربد | برنامه حمایتی دولت در پی افزایش ۵۷ درصدی قیمت محصولات لبنی چیست؟

طنین همتی|شهرآرانیوز، دامداران چند ماهی است به ثابت‌بودن نرخ شیرخام گله داشتند و به‌گفته آن‌ها افزایش نهاده‌های دامی و سایر هزینه‌های جانبی باعث شده است بهای تمام‌شده محصول از قیمت مصوب تعیین‌شده پیشی بگیرد. البته خواسته بحقی هم بود، زیرا نهاده دامی به‌عنوان منبع تغذیه دام در یک سال گذشته دستخوش نوسان قیمتی شدیدی شد که حتی هنوز هم مشکل تأمین نهاده پابرجاست و دامدار با سایر مشکلات جانبی نهاده را به‌سختی تهیه می‌کند. کاهش نقدینگی دامداران به‌دلیل تأمین نهاده از بازار آزاد، اجبار به کشتار دام مولد، وجود واسطه چه در بخش تأمین نهاده و چه در بخش توزیع، همه باعث شد که دامداران بر خواسته خود یعنی افزایش نرخ مصوب شیرخام پافشاری کنند.

گرانی چاره کار دامدار نیست

مدیرعامل اتحادیه دامداران در پی تصویب نرخ جدید شیر اذعان کرد: گرانی قیمت شیرخام نه‌تن‌ها منجر به حذف محصولات لبنی از سبد مصرفی خانوار می‌شود، بلکه در بلندمدت به صنعت دام‌پروری آسیب می‌زند. از مسئولان دولتی انتظار می‌رود با اتخاذ برخی تدابیر همچون توزیع نهاده ارزان‌قیمت به دامدار کمک کنند.

عالی گفته بود: در شرایط فعلی اقتصاد با افزایش یک‌باره ۷۰درصدی لبنیات، سرانه مصرف را به نصف ۶۰کیلو می‌رسد که در نتیجه بیماری‌ها دوبرابر افزایش می‌یابد و کارخانه‌های لبنی یکی پس از دیگری تعطیل می‌شون. باوجوداین گرانی به نفع صنعت لبنیات و دام‌پروری نیست.

دولت به مصرف‌کننده یارانه بدهد تا سرانه مصرف شیر کم نشود

مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان‌رضوی با بیان اینکه دولت باید به مصرف‌کننده یارانه بدهد تا سرانه مصرف شیر کم نشود، اظهار کرد: مسلما ما هم موافق افزایش قیمت‌ها نیستیم، زیرا خودمان هم به‌گونه‌ای مصرف‌کننده این بازار هستیم. باتوجه‌به اینکه دولت از این بخش حمایت نمی‌کند، شرایط ایجاب می‌کند که قیمت محصولات این بخش را افزایش یابد. دولت در شرایط موجود باید برای حفظ سرانه مصرف یارانه‌اش را به این بخش روانه کند تا هم دامدار و بخش خصوصی بتواند از پس هزینه‌هایش برآید و هم مصرف‌کننده از این بازار ضربه نخورد.

صراف گفت:، اما متأسفانه دولت از بازار مصرف‌کننده حمایت نمی‌کند و همه فشار‌های هزینه تولید بر دوش دامدار و صنعت دامداری است.

مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان‌رضوی به این نکته هم اشاره کرده بود که کارخانه‌های لبنی فارغ از نرخ مصوب شیرخام افزایش پلکانی محصولات لبنی خود را ناشی از سایر افزایش هزینه‌های تولید لحاظ کرده‌اند. بر این اساس، رصد‌ها نشان می‌دهد که در هفته‌های گذشته قیمت برخی اقلام همچون بستنی، شیرکاکائو و خامه افزایش یافته است که بنابر اذعان مغازه‌داران، قیمت خرید محصولات روزانه درحال تغییر است و برای عرضه آن به مشتری مجبوریم مداوم قیمت روی بسته را نگاه کنیم، زیرا قیمت خرید اقلام جدید با دفعه قبل تفاوت دارد.

برنامه حمایتی دولت در پی افزایش ۵۷ درصدی قیمت محصولات لبنی چیست؟

رئیس اتحادیه تعاونی‌های لبنی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی شهرآرانیوز اظهار کرد: قیمت جدید شیرخام را وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است نه ستاد تنظیم بازار، ولی اثر قیمتی نرخ جدید شیرخام حدود ۵۷ درصد در محصولات لبنی خواهد بود. نرخ مصوبی که دولت تعیین کرده است، برای خرید تضمینی به‌وسیله تعاونی روستاییان است نه به‌وسیله کارخانجات؛ برای کارخانجات هنوز هیچ حکم اجرایی یا دستورالعملی نیامده است.

هدایت‌نیا تصریح کرد: منتظر دستورالعمل‌های ابلاغی هستیم تا ببینیم دولت چه تصمیمی خواهد گرفت. اگر شیر از گاودار ۶۴۰۰ تومان خریداری شود و قرار بر این باشد که محصولات لبنی افزایش قیمت نداشته باشد، دولت باید یارانه بدهد. هنوز دولت برای افزایش نرخ ۵۷ درصدی محصولات لبنی دستورالعمل اجرایی نداده است. به‌دلیل فشار گاودارها، فعلا قیمت جدید شیر مصوب شده، اما هنوز زمان اجرایی آن مشخص نشده و سازوکار آن نیز گفته نشده است. اکنون فقط یک بخشنامه صادر شده که به‌نظر بیشتر دولت رفع تکلیف کرده است.

هدایت‌نیا یادآور شد: ۱۰ قلم کالا در محصولات لبنی وجود دارد که هنوز افزایشی در آن رخ نداده است. قیمت محصولات لبنی در آذر ۱۳۹۹ براساس شیر کیلویی ۴۱۵۰ تومان مصوب شده بود، اما شیری که اکنون خرید می‌شود، حدود ۵۳۰۰ تومان است، یعنی قیمت شیر خام فقط حدود ۱۱۰۰ تومان افزایش یافته که سایر هزینه‌ها مثل حقوق کارگر، هزینه‌های حمل‌ونقل در این بخش ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش داشته است که به‌طبع این هزینه‌ها باید به‌نحوی در قیمت نهایی محصولات لحاظ شود.

حفظ سرانه مصرف محصولات لبنی در گرو پرداخت یارانه به دامدار

وی گفت: بهترین اقدامی که دولت در شرایط فعلی می‌تواند مثل سال ۹۲ انجام دهد، تخصیص یارانه است. باتوجه‌به اینکه دولت تمایلی ندارد در شرایط موجود افزایش قیمتی در محصولات لبنی لحاظ شود، باید به گاودار یارانه بدهد. دولت باید این مابه‌التفاوتی را که با نرخ جدید به وجود آمده است، به دامدار بدهد تا کارخانجات هم از این افزایش قیمت که کاهش سرانه مصرف را به‌دنبال دارد، صدمه نبینند.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی محصولات لبنی استان در ادامه افزود: هنوز دراین‌باره که نحوه اجرای مصوبه به چه نحوی خواهد بود، تصمیم نهایی گرفته نشده است. ما هر وقت در محصولات لبنی افزایش قیمت داشتیم، به‌تبع آن با کاهش مصرف همراه بوده است. به‌طوری‌که سرانه مصرف ما از سال ۹۲ تاکنون ۵۰ کیلو کم شده است. کارخانجات لبنی دلیلی برای صادرات نمی‌بینند، ولی وقتی دولت عرصه را تنگ می‌کند و قیمت را افزایش می‌دهد، محصول به‌ناچار صادر می‌شود. درکل صادرات جزو سیاست ما نیست، ولی وقتی مجبور باشیم، این اتفاق خواهد افتاد.

وی ادامه داد: پیشنهاد ما به دولت این است؛ یا به بخش تولید یارانه بدهد تا تولید برای دامدار توجیه داشته باشد؛ یا نرخ شیر را آزاد کند و بگذراد عرضه و تقاضا قیمت را تعیین کند؛ یا اگر سیاست دستوری دارد، یارانه را به بخش‌های آسیب‌پذیر جامعه بدهد، یارانه‌ای که اکنون در قالب نهاده به دست دامدار نمی‌رسد. بهتر است دولت قیمت‌گذاری دستوری را بردارد تا هم تولید دامدار توجیه پیدا کند و هم حقوق اقشار آسیب‌پذیر جامعه حفظ شود.